piątek, 9 stycznia 2009

Katedra św. Wita

Katedra św. Wita, Wacława i Wojciecha jest siedzibą arcybiskupa w Pradze i znajduje się na Hradczanach, XIV-wiecznej dzielnicy „królewskiej” na zachodnim brzegu Wełtawy obok, której znajdują się też bazylika św. Jerzego, słynna Złota Uliczka czy Belweder i ogrody królewskie.

Na dziedzińcu Zamku Praskiego w 1344 roku, a konkretniej w miejscu rotundy z 929 roku zaczęła powstawać budowla, która dziś okazuje się najokazalszym przykładem architektury gotyckiej. Budowę katedry zlecił Karol IV, chciał mieć bowiem nową świątynię, miejsce koronacji, kryptę dla rodziny królewskiej czy schronienie dla najcenniejszych reliktów.

Autorem pierwszego planu katedry był francuski architekt Mateusz z Arras, który zaproponował charakterystyczny gotycki budynek z trzynawową bazyliką, łękami oporowymi, chórem i apsydą. Przed śmiercią zdążył wykonać tylko część chóru i apsydy.

Zmarł on w 1352 roku i pracę po nim przejął dwudziestotrzyletni wówczas Piotr Parler – niemiecki murarz i rzeźbiarz, który skonstruował także praski most Karola. Ten jednak ukończył tylko prezbiterium, część transeptu (czyli typowej dla gotyckich budowli prostopadłej nawy) i kaplicę św. Wacława. Styl Parlera określano jako innowacyjny wtedy, udało mu się zaprojektować nawet specyficznie wyglądające sklepienia, zwane „sklepieniami Parlera” lub „sieciowymi” – gdyż posiadają podwójne (a nie pojedyncze jak w typowych gotyckich budowlach) żebra, przez co w pewnym sensie przypominają pajęczynę.

W 1406 roku Parler zmarł i budowę katedry przejęli po nim jego synowie Wenzel i Johan. Ukończyli oni transept i południową wysoką wieżę. Powstała też wtedy tzw. Złota Brama (od złotej mozaiki przedstawiającej Sąd Ostateczny), przez którą wkraczali królowie na uroczystość koronacji.

Kaplica św. Wacława była miejscem przechowywania reliktów. Powstała jeszcze za czasu życia Parlera i charakteryzuje się wspaniałą dekoracją, w której zobaczymy zarówno sceny z drogi krzyżowej Jezusa Chrystusa, jak i życia samego świętego. Niestety turyści nie mogą do niej wejść, a jedynie oglądać zza bramy przy wejściu.

Przez następne lata katerdra była rozbudowana, m.in. na zlecenie Władysława Jagiellończyka przez architekta Benedykta Rieda, a nawet w wieku XIX i XX przez architektów neogotyckich (Vaclav Pesina, Josef Kranner, Josef Mocker). W 1844 roku powstało nawet stowarzyszenie, którego praca dążyła do całkowitego ukończenia budowli (pełna oficjalna nazwa to: Union for Completion of the Cathedral of St Vitus in Prague). Do prac nad wykończeniami dołączył nawet sławny czeski malarz secesyjny – Alfons Mucha, który udekorował nowe okna w północnej części nawy. W 1929 roku nad katedrą wykonano ostatnie prace. Wychodzi więc na to, że katedra powstawała przez około sześćset lat.

Przez to, a może dzięki temu, że katedra powstawała tak długo stała się nie tylko sławnym przykładem gotyckiej architektury, ale jednym z najbardziej „eklektycznych” architektonicznie budynków świata, w które wkład mieli artyści z przekroju aż sześciu wieków. Z pewnością jest to obiekt, którego nie można przeoczyć podczas wizyty w Pradze [szczególnie, że okoliczna baza noclegowa oferuje sporo miejsc na wypoczynek].

Zwiedzając zabytki Pragi warto zatrzymać się na tani nocleg. Hotele w Pradze oferują dla swoich klientów atrakcyjne ceny noclegów i niepowtarzalny klimat oraz miejscową kuchnie.

Brak komentarzy: